برخی از اصطلاحات تخته نرد اصطلاحاتی که مختص کشور ایران میباشد.
به مهره های موجود در خانه شماره ۱۳ میگویند. این مهره ها نقش پل را برای فرار ۲ اسیر بازی می کند.
نرد در زبان فارسی به معنی جنگ می باشد ولی در بازی همان تخته نرد است.
وقتی که دو تاس را می اندازیم اگر هر دو تاس،یک شماره را نشان دهند می گوییم جفت است.
اگر هر دو تاس را بندازیم و هر دو تاس عدد ۱ را نشان دهند،دوکور می نامیم.
اگر هر دو تاس را بندازیم و هر دو تاس عدد ۶ را نشان دهند دوشش می نامیم.
وقتی مهره ای در تیررس حریف قرار گرفته باشد و شما اقدام به برداشتن آن و بردن مهره روی دیگر مهره های خودی،مخصوصاً مهره های اسیر در زمین حریف بکنید به این اقدام قرار می گویند.
برای هر بازیکن خانه ی شماره ۷ به عنوان درب خانه برای آن بازیکن می باشد.
اگر مهره هایی از مهره های شما در زمین حریف در خانه ۲ و ۴ قرار بگیرد به عنوان اسیر می باشند.
قرار دادن مهره ها در زمین بازی (تخته نرد) برای شروع بازی را چیدن می گویند.
به خانه شماره ۵ در هر دو طرف زمین (زمین خودی و حریف) را خان افشار میگویند.
پر شدن خانه شماره پنج ۵ خود یا حریف توسط مهره را افشار گیری می گویند.
به خانه شماره ۱ در زمین خودی را خال خان می نامند.
هر موقع که مهره به صورت تکی در خانه ای قرار می گیرد و امکان زدن آن توسط حریف وجود داشته باشد را گشاددادن می گویند.
وسیله ای استوانه ای شکل که تاس ها را درون آن قرار می دهند و به وسیله آن مهره ها را روی صفحه می ریزند.
به خانه ای که در آن بیش از ۵ مهره قرار گرفته باشد کوه خانه می گویند.
اگر یکی از بازیکنان همه مهره هایش را بتواند از زمین بازی خارج کند ولی دیگر بازیکن هنوز در زمین حریف مهره داشته باشد را اصطلاحاً سگ مارس می گویند.
هنگامی که یک بازیکن تمام مهره هایش را از زمین بازی خارج کند ولی حریف او نتواند حتی یک مهره از مهره های خود را از زمین خود خارج کند در اصطلاح مارس می گویند.
مخفف اصطلاح دوشش می باشد.
به خانه شماره ۳ در هر دو زمین بازی( خودی و حریف) خانه مرشد گفته میشود.
به خانه های ۱ و ۲ در زمین خودی را ته خانه می گویند.
همان فرار کردن میباشد.
مهره ای که به عنوان مهره یدک می باشد و روی دو مهره خود یا تک قرار میگیرد و با انداختن تاس بعدی می تواند خانه های آزاد را بگیرد.
به همان معنی سگ مارس میباشد.
خانه های خالی از مهره را خانه آزاد می نامند.
وقتی مهره تکی توسط حریف کشته میشود و باید برای شروع بازی، از زمین حریف شروع کند.
به حرکت اول بازی گشایش می گویند.
دو برابر کردن نتیجه بازی را داو گویند.
وقتی که داو حریف به خودش برگردانده می شود.
بستن راه حریف را سد می گویند.
وقتی که دو بازیکن با هم توافق میکنند که بازی را به طور مساوی تمام کنند.
اگر شما بتوانید شش خانه پشت سرهم را پر کنید و در هر خانه حداقل دو مهره قرار داده باشید حریف نمی تواند حتی با تاس ۶ خود که بزرگترین تاس محسوب میشود نیزنمی تواند از مهرههای شما بگذرد که در اصطلاح می گویند ششدر شده است.
به حیله و نیرنگی گفته میشود که برای نشان دادن یک عدد خاص توسط تاس انجام می پذیرد.
به تاس هایی با اعداد ۴،۵،۶ تاس بالا گفته می شود.
به تاس هایی با اعداد ۱،۲،۳ تاس پایین گفته می شود.
وقتی بازیکن یک مهره را لمس کند تا با آن مهره بازی را انجام دهد ولی بعد تصمیم بگیرد بجای مهره انتخابی خود مهره دیگری را برای بازی انتخاب کند، قانون دست به مهره این اجازه را به بازیکن نمی دهد و باید با همان مهره ای که در ابتدا آن را لمس کرده است بازی را انجام دهد.
وقتی بازیکن تاس را بیندازد وتاس روی لبه زمین بازی یا مهره قرار بگیردو عدد مشخصی را نمایش ندهد،به آن تاس آیینه می گویند.
اگر بازیکن بتواند خانه های ۱،۲،۳ حریف را بتواند با دو مهره و یا بیشتر بگیرد.
به هر یک از ۲۴ خانه زمین بازی تخته نرد خان گفته می شود.
به قسمت وسط زمین بازی که کمی بلند است و زمین را به دو قسمت تقسیم می کند پیشخوان یا بار گفته میشود.
وقتی که بازیکن به صورت هجومی به حریف حمله میکند و در زمین خود مهرههای حریف را می کشد که این کار با بستن خانه ها همراه می باشد.
وقتی که یک مهره از خانه ای برداشته میشود تا آن خانه برای نشستن یا زدن حریف آماده شود.
وقتی که مهره های یک خانه را نصف می کنند و آنها را در خانه یاخانه های دیگر قرار می دهند.
وقتی که در آخر بازی، بازیکن مهره ها را بردارد و آنها را از بازی بیرون ببرد.
وقتی که با وسیله تاس ریز، مهره ها را روی زمین بریزند.
تاسی که عدد مورد علاقه و درخواست بازیکن را نمایش دهد.
برخلاف تاس موافق می باشدو تاسی است که عدد موردعلاقه ودرخواست بازیکن را نمایش نمی دهد.
بازی که به اجبار باشد و باید هر دو تاس بازی شود.
با رزومه بسیار بالا در سطح کشور